Kiedy słuchasz jakiejś piosenki, pierwszą rzeczą która wpada ci w ucho, jest jej melodia (zobacz film na temat elementów dzieła muzycznego, możesz poczytać o melodii tutaj). Zaraz po niej zauważasz harmonię, czyli akordy na których ta piosenka oparta.

Mi ostatnio w głowie tkwi piosenka Shallow z filmu A Star is Born - dlatego na jej przykładzie pokażę ci, jak można analizować harmonię utworu.

Co to jest analiza harmoniczna?

Analizowałeś kiedyś wiersz na polskim? Właśnie! Muzykę też możemy w ten sposób analizować, począwszy od prostych popularnych piosenek po rozbudowane utwory symfoniczne. Jeśli chcesz zobaczyć, jakie akordy w danej piosence występują i w jakiej kolejności się ze sobą łączą, wtedy dokonujesz analizy harmonicznej.

Jak się odnaleźć w harmonii utworu?

Na każdym kolejnym stopniu gamy budujemy trójdźwięki. Każdy z tych trójdźwięków ma swoją specjalną nazwę. Najważniejsze są trójdźwięki na I, IV i V stopniu - czyli tonika, subdominanta i dominanta (czyli triada harmoniczna). To co jest na innych stopniach to akordy poboczne.

Zbudujmy sobie akordy na kolejnych dźwiękach gamy G-dur (bo to tonacja w której jest Shallow)

Teraz powiem ci trochę o relacjach pomiędzy tymi akordami. Najważniejsze w utworze są kadencje - takie zestawienie akordów, które daje nam poczucie zakończenia. Naturalnym połączeniem akordów jest tzw. kadencja doskonała, czyli połączenie dominanty (akordu na V stopniu) z toniką (czyli akordem na I stopniu).

W Shallow pojawia się takie połączenie już na samym początku. Ale dalej po dominancie zamiast akordu na I stopniu (toniki) pojawia się akord vi stopnia (czyli tzw. tonika vi stopnia). Takie zamieszanie to kadencja zwodnicza - zwodzi nas, czy jesteśmy w dur czy w moll.

Poniżej możesz przejrzeć sobie analizę Shallow:

Shallow

Trochę ciekawszych zabiegów harmonicznych można usłyszeć w końcówce Remember us this way - posłuchajcie tego fragmentu - tutaj mamy uwaga - subdominantę wtrąconą do subdominanty - dodatkowy akord na vii stopniu obniżonym (czyli B-dur w tonacji C-dur)