Podział muzyki wydaje się sprawą oczywistą: mamy muzykę rozrywkową i poważną… Zaraza, zaraz, czy aby wszystko? Wyobraź sobie, że jesteś kompozytorem. Czy potrafisz określić, jaki rodzaj muzyki tworzysz?
Człowiek od zawsze posiada wewnętrzną potrzebę porządkowania rzeczywistości. Jednakże muzyka, podobnie jak każda z dziedzin sztuki jest na tyle zróżnicowana i subiektywna, że próba sklasyfikowania jej zawsze będzie kompromisem. Jednocześnie podział muzyki zmienia się z upływem czasu – w niektórych przypadkach to, co kiedyś służyło rozrywce, obecnie zaliczane jest do muzyki “poważnej”. Mimo to muzykolodzy i teoretycy podzielili muzykę na kilka sposobów.
Muzykę możemy podzielić ze względu na:
- sposób powstania
- sposób wykonania
- przeznaczenie
Podział muzyki ze względu na sposób powstania
muzyka komponowana vs muzyka ludowa
Muzyka może być tworzona przez ciebie – kompozytora, osobę wykształconą muzycznie. Niezależnie od tego, czy ty, jako kompozytor posiadasz formalną edukację muzyczną, czy jesteś samoukiem, świadomie zgłębiasz zagadnienia kompozycji i stylu, w którym tworzysz. Dzięki temu twoje dzieła należą do muzyki komponowanej, artystycznej.
Po przeciwnej stronie stoi muzyka ludowa (tradycyjna, etniczna) – muzyka powstającą dzięki anonimowym twórcom, przekazywaną z pokolenia na pokolenie drogą ustną i przyjmującą coraz inną formę. Mimo że była tworzona przez ludzi z mniejszą świadomością muzyczną, posiada ogromną wartość dla kultury. Muzyka ludowa, etniczna jest tworzona przez tradycję, jest zbiorem muzycznych doświadczeń danej wspólnoty. Dlatego też jest równie wartościowa, co muzyka komponowana.
Muzyka komponowana powszechnie dzielona jest na “poważną” – wyrosłą z tradycji klasycznej, artystyczną muzykę nurtu europejskiego, oraz “rozrywkową”. Kłopotliwe jest to, w którym miejscu tego podziału należy umieścić muzykę jazzową. Wyrosła ona z nurtu rozrywkowego, ale zmiany jakie na przestrzeni XX wieku zaszły w postrzeganiu tej muzyki przez społeczeństwo jako muzyki “wyższej”, bardziej elitarnej, popycha jazz w stronę muzyki poważnej. Kto wie, jak będą klasyfikować go przyszłe pokolenia?
Podział muzyki ze względu na sposób wykonania
W tym miejscu pojawią się dwa podziały: ze względu na obsadę wykonawczą i ze względu na liczbę wykonawców.
CZYLI
jacy muzycy są potrzebni? vs ilu muzyków jest potrzebnych?
Jacy muzycy są potrzebni do wykonania twojego utworu?
Sprawa jest bardzo prosta: albo do wykonania utworu potrzebujesz śpiewaków (wokalistów), albo instrumentalistów, albo i jednych i drugich. Jest jeszcze jedna możliwość – kiedy jako kompozytor usiądziesz przed komputerem i za pomocą syntezatorów i instrumentów wirtualnych, elektronicznych albo nagranych sampli (dźwięków) zmiksujesz cały utwór bezpośrednio na komputerze.
Mamy tu cztery rodzaje muzyki:
- muzyka wokalna
- muzyka instrumentalna
- muzyka wokalno-instrumentalna
- muzyka elektroniczna i elektroakustyczna
Ilu muzyków jest potrzebnych?
W tym momencie musisz się zastanowić, czy stworzyłeś muzykę solową (dla jednego wykonawcy), kameralną (dla małej grupy instrumentalistów lub wokalistów), albo na duży zespół: orkiestrę albo chór.
- muzyka solowa
- muzyka kameralna
- muzyka chóralna bądź orkiestrowa (symfoniczna)
Podział muzyki ze względu na przeznaczenie
Została nam do omówienia jeszcze jedna kategoria podziału muzyki. Tu znowu przypomnę, że granice pomiędzy tymi rodzajami muzyki są płynne i zmieniają się z upływem czasu. Niemniej, warto o tym podziale wspomnieć, szczególnie mając na względzie klasyfikowanie utworów minionych epok. Według tych kryteriów muzykę możemy podzielić na:
- świecką
- religijną
- użytkową
Muzyka świecka była pisana najpierw jako muzyka dworska (dla królów i książąt), później do sal koncertowych. Przykładem takiej muzyki mogą być suity, koncerty albo symfonie.
Muzyka sakralna związana była z Kościołem, obrzędami liturgicznymi i uroczystościami kościelnymi. Przykładem muzyki sakralnej może być msza, oratorium albo pasja.
Muzyka użytkowa to chyba najbardziej pojemna kategoria z powyższych. Obejmuje muzykę filmową, muzykę do gier komputerowych, reklam, muzykę taneczną, muzykę sceniczną (baletową, operową, albo do sztuki teatralnej).
Świetny opis!:)
[…] Kompozycja komponowana powszechnie dzielona jest na “poważną” – wyrosłą z tradycji klasycznej, artystyczną muzyka nurtu europejskiego, oraz “rozrywkową”. Kłopotliwe jest to, w którym miejscu tego podziału należy umieścić muzykę jazzową. Wyrosła ona z nurtu rozrywkowego, ale zmiany jakie na przestrzeni XX wieku zaszły w postrzeganiu tej muzyki przez społeczeństwo jako muzyki “wyższej”, bardziej elitarnej, popycha jazz w stronę muzyki poważnej. Kto wie, jak będą klasyfikować go przyszłe pokolenia? […]