Kojarzysz uniwersum Marvela? To ponad 20 opartych na komiksach filmów akcji, które razem tworzą epicką opowieść. To taki fenomen popkulturowy, którego nie doświadczyło żadne z poprzednich pokoleń. Ale czy aby na pewno?
Kiedy zaczęłam czytać o Pierścieniu Nibelunga Ryszarda Wagnera, odniosłam wrażenie, że „to już kiedyś było”.
Gwiezdne Wojny. Władca Pierścieni. Avengers i spółka. Taka długa, wielopokoleniowa i wielowątkowa historia, saga o bohaterach. To coś, co przykuwa odbiorcę na długie godziny, niezależnie od medium. Czy to filmy, czy literatura, czy nawet – o dziwo! – cykl operowy, epickie opowieści po prostu wciągają.
Pierścień Nibelunga to 14 godzin muzyki, zaplanowanej przez Ryszarda Wagnera na kolejne 4 wieczory. Jest to najbardziej rozpoznawalne ze wszystkich dzieł Ryszarda Wagnera. Na cykl ten składają się cztery opery, skąd bierze się określenie “tetralogia”: Złoto Renu, Walkiria, Zygfryd i Zmierzch Bogów.
Złoto Renu
Jest to pierwsza część, przez kompozytora traktowana jako rodzaj wstępu, prologu do całej tetralogii Pierścień Nibelunga. Następuje tu zawiązanie akcji, czyli “za siedmioma górami, za siedmioma lasami”. Bajka będzie połączeniem Hobbita, Thora i My little Pony.
Akt I
Poznajemy tutaj karła Alberyka i trzy kąpiące się w rzece Córki Renu: Woglindę, Wellgundę i Flosshildę. One się kąpią, a on je podgląda. I dostrzega Złoto Renu.
Złoto to posiada magiczną moc – kto wykuje z niego pierścień i wyrzeknie się miłości, zdobędzie władzę nad światem. Alberyk przeklina miłość i złoto jest jego.
Akt II
Pojawia się Wotan, który wynajmuje dwóch mięśniaków – olbrzyma Fafnera i Fasolta, żeby mu zbudowali Walhallę. Zapłatą ma być bogini młodości, Freja. Wotan przystałby na to, gdyby nie jego żona, Fryka. Ta nie zgadza na taki handel.
Olbrzymy nic sobie z Fryki nie robią i porywają Freję, żądając jako okup Złota Renu. Wotan chcąc nie chcąc bierze ze sobą boga ognia, Logiego i rusza po Złoto Renu.
Akt III
Brat karła Alberyka, Mime wykuwa mu pierścień i czapkę niewidkę, dzięki której można zmieniać wygląd. I tu zaczyna się scena jak z “Kota w Butach”. Kiedy Wotan przychodzi do Alberyka, ten najpierw zmienia się w smoka, a potem w ropuchę. Kiedy jest w postaci ropuchy, Wotan i Logi obezwładniają go i zmuszają do oddania złota.
Alberyk się wkurza i nakłada na pierścień klątwę – kto go włoży na palec, ten umrze.
Akt IV
Wotan wraca do domu ze złotem, olbrzymy jednak się rozmyślają i zamiast złota chcą pierścienia. Początkowo nie do końca chce się z nim rozstać, ale pojawia się matka bogów Erda, która wbija mu rozum do głowy.
Bóg daje pierścień olbrzymom, ci się o niego biją, w wyniku czego Fafner zabija Fasolta. Fafner zamienia się w smoka, i – jak na smoka przystało – kładzie się w jaskini i pilnuje złota.
Erda mówi Wotanowi, że bogowie odzyskali Freję i dzięki temu zyskali wieczną młodość. Po moście z tęczy przechodzą do Walhalli, a córki Renu opłakują utracone złoto.
Walkiria
Część druga. Akcja dzieje się długi czas po wydarzeniach Złota Renu. Tu będzie trochę Gry o Tron i Króla Artura.
Akt I
Zyglinda jest żoną Hundinga. Hunding walczy z bratem Zyglindy, Zygmuntem. Ranny Zygmunt dostaje się do domu Zyglindy, rodzeństwo się nie poznaje, ale od razu w sobie zakochuje i ślubuje sobie miłość. Do domu wpada Hunding, który poznaje wroga i każe szykować mu się do kolejnej walki, kiedy tylko wydobrzeje.
Po drodze kochankowie dowiadują się, że są rodzeństwem. A jeszcze lepiej: że są dziećmi Wotana w ludzkiej postaci. Ojciec zostawił Zygmuntowi miecz wbity w drzewo, który nasz bohater będzie mógł wyciągnąć w chwili najwyższej konieczności.
Akt II
Wotan zbiera bogów na bitwę pomiędzy Zygmuntem i Hundingiem. Chce wesprzeć syna, ale… tak, dobrze się domyślacie. Żona mu nie pozwala.
Fryka każe Wotanowi wesprzeć zdradzonego Hundinga i Wotan na to przystaje. Swój rozkaz przekazuje córce, tytułowej walkirii Brunhildzie. Brunhilda to nie jest córka Wotana i Fryki, ale Wotana i Erdy).
Kiedy dochodzi do bitwy Brunhilda się nad nim lituje, bo jej żal Zyglindy – która teraz jest w ciąży z Zygmuntem – i nie zabija faceta.
Na to wpada Wotan, atakuje Zygmunta, miecz Zygmunta rozpada się na kawałki, Zygmunt nie żyje. Hunding też przy okazji pada martwy, a Brunhilda ucieka zabierając ze sobą Zyglindę i kawałki miecza.
Akt III
Brunhilda wysyła Zyglindę z dzieckiem i pęknięty miecz w bezpieczne miejsce, po czym czeka na Wotana. Ten oczywiście się zjawia, jest dosyć rozeźlony nieposłuszeństwem córki. Pozbawia ją nieśmiertelności, możliwości brania udziału w walce i wstępu do Walhalli. Chce ją też uśpić, żeby jej mężem został pierwszy, który ją znajdzie.
Brunhildzie udaje się trochę tatę udobruchać i Wotan zgadza się otoczyć ją magicznym pierścieniem ognia – tylko człowiek który nie zna strachu jest w stanie przez ten ogień przejść. Walkiria ląduje nieprzytomna na wzgórzu, ale przynajmniej nie będzie miała męża tchórza.
Zygfryd
Akcja dzieje się 20 lat po “Walkirii”, tytułowy Zygfryd to dziecko Zyglindy i Zygmunta. Będzie trochę Władcy Pierścieni, Szekspira i Śpiącej królewny.
Akt I
Zygfryda wychowuje brat Alberyka, Mime. Przychodzi do niego przebrany za żebraka Wotan i mówi mu, że z pękniętego miecza może powstać niezwyciężona broń. Ma ją wykuć młodzieniec nie znający strachu, który wkrótce zabije Mimego. Mime domyśla się, że chodzi o Zygfryda i wysyła go do walki ze smokiem Fafnerem.
Akt II
Zygfryd zabija smoka, przy okazji zyskuje supermoce – rozumie mowę zwierząt i czyta w myślach. Zabiera smokowi pierścień i czapkę niewidkę, po czym zabija Mimego, który planował go otruć.
Akt III
Zygfryd dowiaduje się od ptaków o śpiącej Brunhildzie i idzie na wzgórze. Tam spotyka Wotana, który go nie chce przepuścić. Walczą ze sobą, pod uderzeniem miecza Zygfryda pęka włócznia Wotana. Zygfryd przechodzi przez pierścień ognia i następuje scena budzenia śpiącej królewny.
Zmierzch Bogów
Żeby zrozumieć tytuł ostatniej części tetralogii Pierścień Nibelunga, trzeba się cofnąć do Złota Renu. Tam w drugim akcie pojawia się Erda, która mówi Wotanowi o klątwie pierścienia i zapowiada zmierzch bogów. Potem w Walkirii Erda mówi, że jeśli Alberyk będzie miał syna, to zmierzch bogów będzie blisko. Okazuje się że tak, Alberyk wprawdzie wyrzekł się miłości, ale mimo to ma syna. Czyli przepowiednia się spełnia.
Wychodzimy od Króla Artura, przechodzimy przez Wikingów, i kończymy na Quo Vadis.
Prolog
Brunhilda wysyła Zygfryda w świat, żeby dokonał wielkich czynów. On przysięga jej miłość i daje pierścień.
Akt I
Poznajemy nowych bohaterów: Gunthera, jego siostrę Gutrune i przyrodniego brata Hagena. Hagen to syn Alberyka.
Gunther i Gutrune snują intrygi małżeńskie. Gutrune za pomocą magicznego napoju uwodzi Zygfryda i sprawia że ten zapomina o Brunhildzie. Po tym Zygfryd w przebraniu Gunthera jedzie po Brunhildę, którą Gunther chce poślubić.
W międzyczasie do Brunhildy przychodzi siostra, walkiria Waltraude, która mówi że Wotan umiera na skutek klątwy pierścienia. Prosi Brunhildę, żeby oddała pierścień córkom Renu. Ta jednak nie chce się rozstać z symbolem miłości Zygfryda.
Zygfryd, który nie pamięta że kocha Brunhildę, przyjeżdża przebrany za Gunthera i porywa walkirię.
Akt II
Alberyk namawia Hagena, żeby zabił Zygfryda i odebrał mu pierścień. Brunhilda zostaje żoną Gunthera. Wkurzona, że ukochany ją zdradził, mówi Hagenowi, jak zabić Zygfryda.
Akt III
Hagen zabija najpierw Zygfryda, potem Gunthera. Zygfrydowi robią wystawny pogrzeb na stosie. Brunhilda nadal go kocha i jest załamana jego śmiercią. Zdejmuje mu pierścień z palca i mówi córkom Renu żeby sobie go wydobyły z popiołu, kiedy spłonie. Podpala stos pogrzebowy i rusza w ogień.
Córki Renu topią Hagena, a od stosu pogrzebowego Walhalla staje w ogniu. Bogowie giną, happy endu nie ma, za to jest epicki pożar.
