3 okresy twórczości Szymanowskiego

W twórczości Szymanowskiego jego biografowie wyróżniają 3 okresy:

• neoromantyczno-modernistyczny
• orientalny
• folklorystyczny

Pierwszy, neoromantyczno-modernistyczny, który miał swoje źródła w muzyce Richarda Straussa. Drugi okres – orientalny – zainspirowany był podróżą Szymanowskiego do Włoch i północnej Afryki. Pod względem muzycznym nawiązywał do muzyki francuskiej – Debussy’ego i Ravela. Trzeci okres twórczości czerpie z polskiego folkloru, szczególnie z muzyki Podhala. Zetknął się z nią mieszkając w Zakopanem. Właśnie w Zakopanem znajduje się muzeum Karola Szymanowskiego. Jest to Willa Atma, pensjonat, w którym Szymanowski zamieszkał na stałe w późnym okresie życia.

Twórczość Szymanowskiego

Karol Szymanowski miał niedowład mięśni w nodze, co uratowało go przed poborem do wojska w czasie I Wojny Światowej. Dzięki temu miał dużo czasu na komponowanie – właśnie wtedy powstały między innymi liczne pieśni, etiudy fortepianowe, a także znane cykle: Mity (na skrzypce z fortepianem) i Maski (na fortepian).

Muzyka Szymanowskiego jest bardzo różnorodna, a jednocześnie posiada swój własny, bardzo wyrazisty styl. Z jednej strony tworzył muzykę kameralną. Między innymi liczne miniatury na fortepian, a także – inspirując się Chopinem – mazurki. Tworzył pieśni na głos z fortepianem, a także utwory na skrzypce z towarzyszeniem fortepianu. Z drugiej strony potrafił wykorzystać potencjał ogromnej orkiestry w dziełach symfonicznych, operowych i oratoryjnych.

Król Roger

Za jego dzieło życia uważana jest opera Król Roger. Jej libretto napisał wspólnie ze swoim kuzynem, Jarosławem Iwaszkiewiczem. Akcja opery rozgrywa się na XII wiecznej Sycylii. Król Roger dowiaduje się, że w jego chrześcijańskim kraju nieznany Pasterz zaczyna głosić nową, pogańską wiarę. Początkowo skazuje go na wygnanie, Pasterz jednak ma gadane i przekonuje do siebie wszystkich – począwszy od żony Rogera, Roksany, aż po cały dwór. Wszyscy, składają Pasterzowi ofiary jako wcieleniu Dionizosa, a król Roger pozostaje sam.

Harnasie

Kolejnym znaczącym dziełem scenicznym są Harnasie – balet-pantomima, w której, uwaga! jest śpiewana partia dla chóru i tenora. Dlaczego właśnie jest to tenor? Bo to typowy rodzaj głosu dla muzyki Podhala, do której ten balet nawiązuje. Historia w tym balecie opowiadana jest jak z Janosika: dziewczyna pasąc owce zakochała się w Harnasiu (czyli zbójniku). Jak wróciła do domu, to ją wydali za mąż za bogatego gazdę. Ale w trakcie wesela pojawił się Harnaś i porwał młodą żonkę do siebie. Balet Harnasie porównywany jest czasami do Święta Wiosny Strawińskiego.