Kim był Isaac Albéniz?

with Brak komentarzy

Isaac Albéniz poprzez swoją twórczość przyczynił się do wypromowania muzyki hiszpańskiej na całym świecie. Od najmłodszych lat, kiedy koncertował jako cudowne dziecko, poprzez lata edukacji i dojrzałą działalność jako kompozytor i dyrygent promował kulturę i muzykę hiszpańską.

Isaac Albéniz

Isaac Albéniz - cudowne dziecko ucieka z domu

Pochodził z katalońskiego miasta Camprodon. Już jako czterolatek dawał pierwsze koncerty jako cudowne dziecko, a w wieku 7 lat zdał egzamin do Konserwatorium Paryskiego. W tamtym czasie była to taka szkoła marzeń dla wszystkich młodych aspirujących muzyków – jej absolwentami byli Georges Bizet, Claude Debussy czy Henryk Wieniawski. Niestety, profesorowie uznali, że siedem lat to trochę za mało, żeby studiować w Konserwatorium i Isaac Albéniz nie został przyjęty.

Dwa lata później jego ojciec – pracownik urzędu celnego – uznał, że najwyższy czas rozkręcić pianistyczną karierę syna. Jako że charakter jego pracy wymagał częstych podróży zagranicznych, zabierał ze sobą Isaaca, który miał okazję grać koncerty w obu Amerykach i Europie.

Istnieje nawet legenda, jakoby Isaac Albéniz miał na to tournée uciec z domu i przedostać się do Ameryki na statku płynącym do Buenos Aires. Historię tę można włożyć między bajki, mimo że nie jest ona zupełnie bezpodstawna, bo młody Isaac wielokrotnie próbował uciec z domu.

Edukacja Albéniza

Po powrocie z tournée, w wieku 16 lat, zahaczył na krótko o konserwatorium w Lipsku. Następnie przeniósł się do Brukseli, gdzie mógł studiować, korzystając z królewskiego stypendium. W pogoni za edukacją pojechał do Budapesztu. Bardzo zależało mu na studiach u Ferenza Liszta, ale niestety, akurat wtedy Liszt siedział w Weimarze i z lekcji nic nie wyszło. Wrócił do Barcelony, gdzie poznał Felipe Pedrella. Jest to bardzo ważna postać dla hiszpańskiej sceny muzycznej XIX wieku; Pedrell nazywany jest ojcem muzyki hiszpańskiej. Właśnie on zainspirował Isaaca Albéniza do tworzenia muzyki nawiązującej do hiszpańskich muzycznych tradycji i folkloru. W ten sposób właśnie, dzięki inspiracji płynącej z hiszpańskiej tradycji powstał utwór Asturias (Leyenda) – preludium do fortepianowego cyklu Pieśni hiszpańskie op. 232. 

Dojrzała twórczość Albéniza

Dziełem życia Albeniza jest suita Iberia – 12 fortepianowych impresji nawiązujących do hiszpańskich tańców, kultury i tradycji muzycznej. Całość trwa około 90 minut i obejmuje cztery tomy po 3 utwory w każdym. Iberia jest dziełem bardzo wymagającym technicznie. Uznana została za arcydzieło i zwieńczenie twórczości Albeniza.

Isaac Albéniz grał na fortepianie i głównie na ten instrument komponował. Jednakże nawiązując do muzyki tradycyjnej starał się na fortepianie imitować brzmienie gitary. Między innymi właśnie dlatego jego utwory brzmią tak specyficznie i od razu kojarzą nam się z Hiszpanią. Naśladowanie gitarowej faktury pozwoliło gitarzystom (między inymi Francisco Tárredze) łatwo transkrybować utwory Albéniza. Istnieje wiele utworów Albéniza znanych bardziej z transkrypcji, niż z oryginalnej wersji fortepianowej.

Utwory Albéniza brzmią specyficznie i od razu kojarzą nam się z Hiszpanią

Muzyka sceniczna i symfoniczna Albéniza

Poza muzyką fortepianową już we wczesnej młodości pisał zarzuelas, czyli popularne w hiszpanii operetki – humorystyczne utwory sceniczne. Te doświadczenia przekuł potem na większe dzieła sceniczne, m. in. opery Pepita Jiménez, czy Henry Clifford. W swoich licznych podróżach koncertowych przez pewien czas zatrzymał się w Londynie, gdzie stał się dosyć popularny. Od pewnego bogatego anglika dostał zlecenie na trylogię oper arturiańskich: Merlin, Lancelot i Ginewra, z których ukończył jedynie tę pierwszą. W założeniu miała to być odpowiedź na wagnerowski Pierścień Nibelunga, ale niestety się nie udało.

Z utworów orkiestrowych Albéniza trzeba pamiętać o Rapsodii Hiszpańskiej (1887) i suicie Catalonia (1899). Albeniz jest też autorem przepięknego koncertu fortepianowego, Concierto fantástico a-moll, op. 78, który, mimo że mało znany, może śmiało stawać w szranki z Koncertem a-moll Griega, czy Koncertem b-moll Czajkowskiego.

Naśladowcy Albéniza

Koniec życia Albéniz spędził przy boku żony w Paryżu. Przyjaźnił się między innymi z Claudem Debussym i Mauricem Ravelem, którzy inspirowali się jego estetyką brzmieniową.

Tuż przed śmiercią został przez Francuzów odznaczony Orderem Narodowym Legii Honorowej. Jest pochowany w Barcelonie na cmentarzu Montjuïc.

Jego intensywna działalność w charakterze kompozytora, pianisty i dyrygenta wypromowała muzykę hiszpańską w Europie i na całym świecie. Dlatego też, dla uczczenia pamięci kompozytora, w 1997 roku stworzono Fundację Isaaca Albéniza, która promuje muzykę hiszpańską.

Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x