Rok szkolny 2020/2021 nas nie rozpieszczał. Prawie cały spędzony przed ekranem komputera, z minimalnym kontaktem pomiędzy uczniami a nauczycielem. Każdy starał się pracować najlepiej, jak to w danym momencie było możliwe – zarówno uczniowie, jak i nauczyciele. Z powodu zdalnego nauczania uczniowie często czują się niepewnie z wiedzą (i niewiedzą) którą posiadają. Zdarza się tak, że chcieliby wykorzystać czas wakacji na nadrobienie zaległości.
O tym, jak zabrać się za nadrabianie materiału, żeby nie zepsuło to wakacji, a jednocześnie było skuteczne, pisałam tutaj. Dzisiaj mam za to propozycję dla uczniów szkół muzycznych (i dla kreatywnych nauczycieli kształcenia słuchu też!)
Muzyczne fiszki dla uczniów (i kreatywnych nauczycieli)
Fiszki “Teoria muzyki w pigułce” to zestaw kart do nauki podstaw teorii muzyki. Obejmują one nazwy dźwięków w kluczu wiolinowym i basowym, wartości nut i pauz, budowę gam oraz znaki chromatyczne w gamach. Profesjonalnie przygotowane, w całości w języku polskim, posługujące się polskim nazewnictwem dźwięków, są nieocenioną pomocą dydaktyczną przy nauce teorii.
System fiszkowy pozwala na skuteczną naukę wybranego zagadnienia. Dzięki zakładkom “umiem” i “uczę się” uczeń sam ocenia, które z kart opanował w wystarczającym stopniu, a które z nich wymagają powtórzenia. Taki system, oparty na samoocenie ucznia wzmacnia jego świadomośc mocnych i słabych stron. Pozwala też oceniać postęp w nauce, a każdy sukces – nowo opanowane karty – motywuje do dalszej nauki.
Dostosuj swoje fiszki
Można też zmodyfikować system nauki i trudniejsze karty powtarzać częściej. Autorska metoda nauki opisana jest w prostej i krótkiej instrukcji, dołączonej do każdego zestawu. Polega ona na odpowiednim przekładaniu kart tak, żeby częściej “natykać się” na tę, która sprawia największy problem.
Poziom trudności materiału można dostosować do wymagań danego poziomu edukacji, usuwając z zestawu “niepotrzebne” karty. Jeśli uczniowie poznali na przykład gamy do 3 znaków przykluczowych, wystarczy z zestawu wyjąć pytania dotyczące gam z większą ilością znaków. Podobnie można modyfikować zestawy, usuwając karty “oczywiste” i zbyt proste – jak na przykład w zestawie na temat wartości nut można wyjąć karty na temat podziału całej nuty i półnuty, a zostawić takty ósemkowe, które mogą sprawiać większy problem. Dzięki możliwości dostosowywania zestawu fiszek uczeń może ćwiczyć ten zakres materiału, który sprawia mu najwięcej trudności – na przykład nazwy dźwięków na liniach dodanych, bądź dźwięki w kluczu basowym.
Nauczycielu, możesz się bawić!
Muzyczne fiszki są fajną propozycją nie tylko dla uczniów, do pracy własnej, ale też do zajęć grupowych. Za ich pomocą można przeprowadzić quiz w klasie ze znajomości nazw dźwięków, czy budowy gam. Można też spróbować układać koło kwintowe, wykorzystując fiszki na stronie z odpowiedziami. Karty z wartościami rytmicznymi mogą pomóc przy omawianiu taktów prostych i złożonych. Karty z nazwami dźwięków za to mogą posłużyć jako materiał do ćwiczenia znajomości interwałów w zapisie – uczniowie losują dwie karty z zapisanymi dźwiękami i określają interwał, który te dźwięki tworzą. Warto ograniczyć ilość kart w zestawie, z którego uczeń będzie losował do oktawy (ewentualnie decymy), żeby zabawa przyniosła lepszy efekt.
Sposobów, na które można wykorzystać muzyczne fiszki jest mnóstwo. Te, które tu podałam, udało mi się przetestować z moimi uczniami na ostatnich lekcjach w ciągu roku szkolnego. Myślę jednak, że nie brakuje nauczycieli dużo bardziej kreatywnych niż ja, którzy wymyślą takie zastosowania dla muzycznych fiszek, o jakich ja nawet nie śmiem śnić.
Jeśli wpadniecie na pomysł, jak jeszcze można wykorzystać fiszki w nauce kształcenia słuchu i teorii, to koniecznie dajcie mi znać w komentarzu poniżej. Postaram się przetestować z moimi grupami i opisać na blogu, jak poszło.